فیروزه کوبی از هنرهای قدیمی و اصیل ایرانی که ظهور آن به 80 سال پیش در نیشابور باز می گردد و فرم رایج امروزی آن که بر روی مس اجرا می شود را مدیون ابداع روبن یروشالمی در سال 1342 هستیم. فیروزه کوبی یا فیروزه نشانی در 4 مرحله انجام می گیرد و انواع مختلفی دارد که در این مطلب به طور کامل بررسی کرده ایم.
تماس با واحد فروش: 09019277512
تاریخچه فیروزه کوبی
فیروزه کوبی یا فیروزه نشانی از هنرهای بسیار زیبا و گیرای اصیل ایرانی است که قدمت آن را حدود 80 سال تخمین می زنند و زادگاه آن در شهر نیشابور می دانند که بخاطر وجود معدن فیروزه در این شهر است.در فیروزه کوبی که از تکه سنگ های فیروزه ای حاصل از تراش که ارزش خاصی ندارند استفاده می شود تا در طی فرایند بهسازی ارزش مادی و هنری بسیار زیادی پیدا کند؛ ابتدا بر روی زیورآلات انجام می شد و از نیشابور به مشهد منتقل شد.20 سال پس از شروع این هنر بر روی زیورآلات، فردی به اسم حاج داداش که اصول فیروزه کوبی را از یوسف حکیمیان مشهور به «محمدرضا» آموخته بود وارد اصفهان کرد.فیروزه کوبی روی مس که در کنار ظروف برنجی امروزه از همه رواج و گسترش بیشتری دارد، ابداع کننده دیگری به نام روبن یروشالمی داشته است که در سال 1342 در نزد عموی خود یاد گرفت. در آن سالها مردم بیشتر شاهد زیورآلات فیروزه کوبی شده یا پیاده سازی آن روی گالش های نقره بودند که رفته رفته با متبحر شدن روبن یروشالمی دست به ابتکاراتی در این صنعت هنری زد و فیروزه کوبی را وارد دنیای اشیاء فلزی مانند مس و برنج و غیره ساخت.
تعریف هنری فیروزه کوبی چیست؟ در اصطلاح هنری و طبق تعریف در صنایع دستی، به هنری که در آن سنگ های فیروزه (بیشتر از نوع آبی – سبز) به فرم موزاییکی بر روی اشیای فلزی و زیورآلات و غیره با دقت تمام و لاک گردویی چسبانده می شوند تا نمود هنری بسیار زیبایی پیدا کند فیروزه کوبی گفته می شود.فیروزه کوبی اصفهان به لطف اساتید برجسته آن و همچنین علاقه مندان و هنردوستان این شاخه هنری نه تنها به فراموشی سپرده نشد بلکه به کمک ابداعات و نوآوری هایی که در این زمینه صورت گرفته به محبوبیت آن افزوده شده و فروش آن را نیز بیشتر کرده است.در حال حاضر فیروزه کوبی اصفهان خرید بسیار بالایی دارد و در کنار سایر صنایع دستی مثل میناکاری، خاتم کاری و غیره از محبوبیت و زیبایی بسیار بالایی برخوردار است.
ظروف فیروزه کوبی
شیوه ساخت ظروفی که مزین به هنر اصیل فیروزه کوبی هستند به چند مرحله تقسیم می شود که در این قسمت با ریز جزئیات برای شما عزیزان توضیح می دهیم:
اولین مرحله:
ابتدا باید شئ مورد نظر که معمولا امروزه از جنس مسی یا برنجی انتخاب می شود را به دست خم کار بسپارید تا به فرمی که مدنظرتان هستند تبدیل کند. هنرمند و استاد خم کار کاملا مراقب است تا ضخامت زیر ساخت در تمامی بخش ها با یکدیگر مشابه باشد.پس از شکل دادن به فلز زیرساخت متناسب با شئ مورد نظر مثل گلدان، قندان، گلاب پاش و غیره، نوبت به «نکرکاری» می رسد که یا استاد فیروزه کوب اینکار را انجام می دهد و یا اینکه استاد زرگر این قسمت را نیز انجام خواهد داد.منظور از نکرکاری یعنی هر قسمتی که قرار است سنگ های فیروزه استفاده شود، باید به شکل 90 درجه به اندازه 2 یا 3 میلیمتر پایینتر برود تا هم سنگ ها به خوبی بر روی فلز قرار گیرند و هم دوام و استحکام شئ افزایش پیدا کند. اگر طرحی که بدین شکل ایجاد می شود مساحت زیادی داشته باشد و فضای خالیِ داخلی طرح زیاد باشد، نقش و طرح ریزتری داخل آن درست می کنند.پس از این کار باید لاک به خوبی کوبیده شود تا پودری به رنگ قهوه ای – طلایی حاصل شده و با کالیفن مخلوط گردد که البته نسبت خاصی دارد و فقط اساتید ماهر از آن باخبر هستند و استفاده از نسبت های اشتباه باعث تولید حباب در سطح کار می شود. سپس مخلوط تهیه شده را با حرارت زیاد و البته مناسب به مرحله ذوب می رسانند تا لایه خوبی روی سطح فلز تشکیل شود.
دومین مرحله:
در این مرحله، فیروزه کوبی انجام می شود که اسم این هنر از همین مرحله گرفته شده است. با توجه به جنس ظرف و طرح مورد نظر، سایز سنگ های فیروزه مناسب انتخاب می گردد و سپس فیروزه نشانی یا فیروزه کوبی را از دورتادور ظرف شروع می کنند تا به وسط آن برسند چون با این کار به خوبی حد و مرزها مشخص می گردد.برای نشاندن سنگ فیروزه، زمینه ظرف را که قبلا با ترکیب لاک و کالیفن پوشانده شده کمی حرارت می دهند تا نرم شده و سنگ داخل آن فرو رود و سپس آن را فشار می دهند تا به خوبی در جای خود محکم شود. پس از اتمام کار فضاهای خالی چک می شوند که تا حد امکان با سنگ های ریزتر و در نهایت با لاک پر خواهند شد.
مرحله سوم:
در این مرحله از فیروزه کوبی، به کمک سمباده با درجه زبری مناسب، سنگ های فیروزه پرداخت می شود تا کاملا سطحی صاف و یکدست پیدا کنند که البته باید با دقت زیاد و مهارت بالا انجام شود تا بخشی از سطح گودتر یا برجسته تر از بخش دیگر نباشد.
مرحله چهارم:
این مرحله از فیروزه کوبی اختیاری است و به آن پلی استر زنی می گویند که شفافیت و درخشندگی به سطح کار می دهد و به نوعی از سنگ های فیروزه نیز محافظت می کند که ظروف پلی استر دار در این هنر گرانتر از سایرین خواهند بود.
هنر فیروزه کوبی
اساتید و هنرمندان برجسته در این هنر همواره برای اینکه محصولاتی زیبا و بی نظیر تولید کنند نکاتی را مدنظر قرار می دهند که اگر رعایت نشوند نه تنها زیبایی سنگ های فیروزه نیز از بین خواهد رفت بلکه دوام و ماندگاری هم نخواهد داشت. این نکات عبارتند از:
1- جنس ظرف زمینه باید کیفیت بالایی داشته باشد و تمامی بخش های آن متقارن باشد تا ارزش مادی – هنری آن کاهش پیدا نکند.
2- هر چقدر اندازه سنگ فیروزه یکسان باشد، کیفیت کار بیشتر است.
3- به هر میزان فاصله بین سنگ های فیروزه کمتر باشد، مرغوبیت فیروزه کوبی نیز افزایش پیدا می کند.
4- به هر میزان فواصل بجای سنگ فیروزه ریزتر با لاک پر شوند از ارزش آن کم می شود.
5- نسبت الک به کالیفن معمولا 6 به 4 است و هر نسبتی به جز این مورد باعث کاهش شدید کیفیت کار خواهد شد.
انواع فیروزه کوبی
انواع فیروزه کوبی در واقع به جنس ظرف یا شئ زمینه بستگی دارد که بیشتر به جنس مسی یا برنجی است. نوع زیورآلات نیز رواج کمتری دارد چرا که ارزش مادی آن بسیار زیاد بوده و مشتریان خاص خود را دارد.
امروزه دو نوع جدیدی از فیروزه کوبی نیز پدید آمده که عبارتند از:
- فیروزه کوبی روی چوب: در این حالت سنگ های فیروزه با لیزر روی چوب قرار می گیرند.
- فیروزه کوبی روی پارچه: در این حالت ابتدا متن مورد نظر به شکل خوشنویسی شده روی پارچه نوشته خواهد شد و سپس دانه های فیروزه را روی آن قرار می دهند.
اساتید فیروزه کوبی اصفهان
در حال حاضر اساتید برجسته و گرانقدر این هنر اصیل ایرانی روبن یروشالمی و ناصر یروشالمی می باشند که در ایران فعالیت دارند. اساتید قبلی این هنر فاخر ایرانی نیز، استاد حکیمان، الیاهو یروشالمی، حاج داداش، سلیمان صدیق پور و محسن قربانی هستند.
خرید فیروزه کوبی
سایت بازار تندیس که به عنوان زیر مجموعه برند بازار مینا فعالیت دارد، اقدام به تولید صنایع دستی به شکل تندیس و ترکیبی با هنرهای نوین و سنتی کرده که تمامی آنها را می توان در مناسبت های مختلف و با قیمتی بسیار مناسب استفاده نمود که تنوع بی نظیری را رقم زده است.در کنار تندیس های صنایع دستی می توانید به صورت ست یا پک، محصولات یا ظروف فیروزه کوبی شده نیز خریداری کنید که از جمله این ظروف می توان به قندان، گلدان، لیوان، گلاب پاش، شربت خوری و غیره اشاره نمود.تمامی محصولات فروشی سایت بازار تندیس با قیمت بسیار ایده¬آل و مناسب عرضه می شوند و می توانید همراه با بسته بندی بسیار زیبا و شیک درب منزل تحویل بگیرید. ضمنا در خرید عمده علاوه بر اینکه می توانید از تخفیف های ویژه بهره مند گردید، تنوع در محصولات نیز ایجاد کنید.
با توجه به اینکه شاید شناسایی کیفیت ظرف زمینه و سنگ های فیروزه بکار رفته کار هر کسی نباشد، همراه با تمامی محصولات ضمانت کیفیت کالا و مرغوبیت نیز قرار داده ایم و شناسنامه تولید کالا را نیز تهیه کرده ایم تا دقیقا بدانید درجه خلوص مس بکار رفته، نوع و میزان سنگ های فیروزه استفاده شده، نوع لاک و نسبت اختلاط با کالیفن، تاریخ ساخت و نام استاد سازنده چه بوده است تا اطمینان کافی پیدا کنید.فیروزه کوبی اصفهان خرید بسیار بالایی دارد و همراه با سایر محصولات صنایع دستی برجسته و مشهور ایرانی نظیر میناکاری، خاتم کاری، ملیله کاری، قلمکاری و غیره صادرات نیز دارد. در حال حاضر این هنر در اصفهان رونق و رواج بسیار زیادی دارد و هنرمندان و علاقه مندان زیادی در تلاش هستند که این هنر به دست فراموشی سپرده نشود.برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تنوع جنس و فرم و طرح ظروف فیروزه کوبی شده و قیمت های دقیق می توانید از مشاوره رایگان با کارشناسان فروش ما استفاده کنید.فیروزه کوبی، هنری ماندگار و یادگاری از نیشابور است.
بازار تندیس BazareTandis.ir