ملیله کاری از هنرهای بسیار قدیمی و اصیل ایرانی است که اصالت آن به شهر زنجان باز می گردد که ویژگی های بارزی هم بین ملیله کاری زنجان با ملیله کاری اصفهان وجود دارد. در این مطلب ضمن بررسی کامل این هنر بسیار زیبای با ماهیت نقره ای، به بررسی نحوه ساخت و انواع آن نیز پرداخته ایم تا مطلبی جامع و کامل خدمت شما عزیزان ارائه کرده باشیم.ملیله کاری یکی از هنرهای اصیل ایرانی است که اتفاقا قدمت آن نیز بسیار زیاد است و به 330 تا 550 سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد چرا که در آن زمان طبقات اشراف تمایل زیادی به استفاده از ظروف پر زرق و برق که از طلا و نقره ساخته شده اند داشتند و افراد زرگر و نقره کار نیز کسب و کار بسیار پر رونقی داشته اند.معمولا محصولات صنایع دستی اصفهان قابل استفاده و برای بانوان ایرانی مفید می باشند.
تماس با واحد فروش: 09019277512
ملیله کاری چیست؟
در این هنر اصیل ایرانی چون از ملیله (مفتول های نقره ای با قطر کمتر از نیم میلیمتر) استفاده می شود به این اسم (ملیله کاری) هم معروف گردیده که در ادامه، تاریخچه دقیق آن را توضیح می دهیم.متأسفانه در آثار به جای مانده بخاطر حملات اسکندر چیز زیادی باقی نمانده و صرفا طی تحقیقات باستان شناسی بسیار دقیق که بیشتر به رهبری پروفسور آرتور اپهام پوپ انجام گرفته مشخص گردیده که در طی این دوران ها ملیله کاری رواج زیادی داشته و مخصوصا به نقره های قرن 12 میلادی در شهر ری اشاره زیادی شده است.آثار به جای مانده از ملیله کاری به دوران قاجار در حد استکان، سینی، گوشواره و غیره است و اکنون علاوه بر ملیله کاری زنجان که اصالت آن به این شهر بر می گردد، هنرمندان اصفهانی و تهرانی نیز به این هنر مشغول هستند تا از طریق تولید چنین ظروف گرانبها و به غایت زیبایی، این هنر جاودانگی خود را حفظ کند.در ملیله کاری اکثر فلز نقره حاصل ذوب ظروف نقره ای که دیگر استفاده ای ندارند و یا حتی سکه های از جنس نقره است. معمولا در بدنه از عیار 100 نقره و در دسته و پایه که استحکام و مقاومت باید بالاتر باشد، از عیار 60 تا 84 استفاده می کنند که در کنار آن از موم طبیعی، تیزاب، زاج سفید و جوهر گوگرد نیز بهره گرفته می شود.
ملیله کاری
ملیله کاری زنجان
از لحاظ قدمت و اصالت، ملیله کاری از زنجان شروع به رشد و پیشرفت کرد که این را می توان از نوشته های فردریک ریچارد هم متوجه شد که در سفرنامه خود مربوط به قرن 10 هجری به رواج و رونق عظیم این هنر در ایران و البته فقط شهر زنجان اشاره شده است.ملیله کاری زنجان تا دوران پهلوی هم فقط در زنجان رواج داشت اما پس از اینکه در زمان رضاخان اساتید ملیله کاری زنجان به اصفهان و تهران سفر کردند، با تعلیم و تربیت هنرآموزانی فرهیخته آن را گسترش دادند. در حال حاضر هم چون از ابتدا موزه ای تحت این عنوان وجود نداشته و ظروف ساخته شده برای تأمین نقره ذوب شده اند از ظروف آن دوران چیز خاصی در دسترس نیست. اما شاگردان استاد گرانقدر و بسیار مشهور ایرانی در زمینه ملیله کاری یعنی منصور کاظمیان مقدم، 30 کارگاه اختصاصی در زنجان راه اندازی کرده اند که به تولید ظروف و آموزش هنر ملیله کاری می پردازند که دو شاگرد این استاد عالیقدر یعنی عبدالحمید محرر و محسن یزدانشناس، مهر اصالت از یونسکو دارند.
تا اینجا متوجه شدید که فرق اساسی ملیله کاری زنجان با ملیله کاری اصفهان در اصالت این هنر است. اما این تفاوت ها بیشتر هم هست به نحوی که با در دست داشتن ظروف ملیله کاری زنجان با اصفهان متوجه می شوید که نقوش مدل اصفهانی بزرگتر است و کیفیت آن نیز مقداری پایینتر است. ضمن اینکه درصد خلوص نقره به کار رفته در تولیدات زنجان به عیار 100 معروف است و در اصفهان حداکثر بین 90 تا 95 خواهد بود.
ملیله کاری
ظروف ملیله کاری
هنر ملیله کاری حاصل تلاش، ذوق هنری و دقت فراوان اساتید و هنرمندان این شاخه است که هنر خود را به کمک ابزارهای گوناگون به نمایش می گذارند این ابزارها و ادوات مختلف عبارتند از:
- کوره با دم برقی: از این وسیله برای ذوب کردن نقره استفاده می کنند که برای آتش گرفتن زغال ها از جریان هوایی که از طریق لوله وارد آتشدان می شود کمک گرفته می شود.
- بوته: در واقع ظرفی است که نقره مدنظر را داخل آن قرار داده و سپس داخل کوره می برند که چون نقطه ذوب بسیار بالایی دارد، این ظرف از بین نمی رود و بسته به حجم کار و میزان نقره مورد استفاده از ظرفیت های مختلف آن استفاده می گردد.
- ریچه: به قالب های مکعب مستطیلی شکل که نقره ذوب شده داخل آن ریخته می شوند تا به شکل شمش در آیند گفته می شود.
- نورد: اسم دستگاهی است که به کمک غلتک های آن، شمش نقره ای به مفتول تبدیل می شود و به همین دلیل به دستگاه نورد، دستگاه ملیله کشی هم گفته می شود.
- انبر: وسیله ای با دسته بلند که برای کار با آتش و لحیم کاری استفاده می گردد و اندازه برحسب نوع کار متغیر است.
- دم باریک: از این وسیله جهت نگهداری مفتول ملیله استفاده می شود.
- کمان اره: شباهت زیاد به اره آهن بری دارند که از سمتی، دسته و نگهدارنده میخ قرار دارد و سمت دیگر هم پیچ سفت کننده است که برای نگهداری تیغ اره است.
- قیچی: از این قیچی در ملیله کاری برای بریدن مفتول نقره استفاده می شود که در ظاهر شباهت زیادی به قیچی های مورد استفاده برای ساخت حلبی شباهت دارد اما کوچکتر است.
- سندان: وسیله ای برای تبدیل مفتول میله ای نقره به نقره با مقطع مربعی استفاده می شود و از لحاظ ظاهری به سندان هایی که که در صنعت چاقوسازی استفاده می شود شباهت زیادی دارد.
- چکش های مختلف
- فرچه
- حدیده: وقتی قصد دارند مفتول های نقره خود را طبق سایز مشخصی تولید کنند باید حتما از حدیده در ملیله کاری استفاده شود چون به شکل صفحه ای سوراخ دار است که هر سوراخ، قطر متفاوتی دارد و از این جهت مفتول های حاصل شده هم قطر متناسب با سوراخ ها را پیدا می کنند.
ملیله کاری
ساخت ظروف ملیله کاری
مراحل ساخت ظروف ملیله که در نهایت به زیبایی چشمگیر و بی نهایت هنری می رسد که در ویترین مغازه ها یا در نمونه محصولات سایت بازار تندیس هر بیننده ای را جذب خود می کند پیچیده و طولانی است اما به صورت خلاصه به شرح زیر می باشد:
- ذوب نقره که در زنجان به عیار 100 می رسد.
- ریختن نقره ذوب شده داخل قالب یا ریچه و سپس شکل دهی به صورت نوار با قطر 5 میلیمتری
- شکل دادن به مفتول ها با چکش به کمک قراردهی آنها داخل سندان به فرم مربعی یا چهار ضلعی
- حرارت دهی مجدد تا حد نرم شدن برای عبور از دستگاه نورد و تبدیل به مفتول نازک با قطر مدنظر
- حرارت دهی مجدد مفتول ها تا حد نرم شدن و سپس قراردهی داخل موم
- حدیده کردن یعنی عبور مفتول ها از سوراخ با قطر بزرگتر تا نهایتا عبور از سوراخی با قطر کمتر
- تابیده شدن دو مفتول با قطر هم اندازه و سپس عبور از دستگاه نورد برای تولید ملیله با قطر کمتر از نیم میلیمتر
- موم گذاری کردن سطح فلز مسی (ملیله کاری مسی) به شکل مستطیل
- تهیه قالبی از محصول مورد نظر و چسباندن بر روی موم
- استفاده از نوار پهن تر از ملیله برای مشخص شدن شکل کلی قالب و چسباندن آن به دورتادور ظرف
- طراحی و پر کردن نقوش ریزتر داخلی با نوارهای ملیله
- بستن نقوش به یکدیگر به کمک مفتول فولادی
- ذوب موم برای جداسازی اسکلت
- اتصالات نقوش ریزتر با پاشش گرد لحیم و سپس ذوب آن
- بریدن سیم های فولادی
- غوطه ور سازی در محلول اسید سولفوریک برای از بین بردن لکه ها و قسمت های اضافی
- پاکسازی سطح ظروف ملیله کاری شده با برس سیمی یا فرچه
نقوش مورد استفاده در ملیله کاری
نقوشی که در هنر ملیله کاری استفاده می شود متنوع هستند و بیشتر هم به شکل ذهنی ولی الهام گرفته شده از نقوش و طرح های سنتی است که در سایر صنایع دستی نیز استفاده می شود. این نقوش منحصر بفرد زنجان است و ایده اصلی از آنجا سرچشمه گرفته است:
- ماشین مله مسی که به آن ماشین ملیله هم می گویند.
- سایه ملیله
- واو ملیله چون شبیه به حرف واو الفبای فارسی است.
- ارمنی مله جقه
- برگ فرنگ
- ریزه جقه
- غنچه
- دو چشم، سه چشم و چهار چشم
- کورملیله و تابیده
- ترمه
- اشک
- پیچک
اساتید ملیله کاری
هنر ملیله کاری که امروزه به یکی از صنایع دستی پرفروش ایران تبدیل شده و در گذر زمان و فراز و نشیب های گوناگون به فراموشی سپرده نشد مدیون تلاش هنرمندانی است که ابتدا در زنجان این هنر اصیل ایرانی را زنده نگه داشتند و سپس شاگردان آنها در تهران و اصفهان نیز گسترش دادند.از جمله اساتید بزرگ و مشهور ملیله کاری عبارتند از: بیات، منصور کاظمیان مقدم، صادق شیروانی، محمدرضا حکیمیان، محمد حسین ستاری، عبدالحمید محرر، مرتضی جزء صادقی، کریم ابطحی، علیرضا شجاعی، علی نوری، علی لطفی رضایی، امیرحسین میر محمد رضایی، رسول فرجیان، محسن یزدانشناس، صمد عظیمی.
هنر ملیله کاری
نوعی از ملیله کاری که امروزه بسیار رواج دارد فرمی است که برای شما عزیزان توضیح دادیم اما انواع جدیدی هم از این هنر زیبای ایرانی پدید آمده که مشتریان بسیار زیاد خاص خود را دارد که از جمله آنها می توان به:
- ملیله کاری با کاغذ
- ملیله کاری روی لباس
- ملیله کاری انگشتر
و غیره اشاره کرد.
قیمت ملیله کاری
مشتریان گرامی و همراهان همیشگی سایت بازار تندیس می توانند از هم اکنون کلیه سفارشات خود را به صورت تکی و عمده برای محصولات مختلفی همچون گیره، شربت خوری، گلاب پاش، قاب عکس، بشقاب، شکلات خوری، کشکول، شیرینی خوری، سینی، آینه و شمعدان و غیره ثبت کنند تا با بسته بندی بسیار زیبا در اسرع وقت تحویل داده شود.کلیه محصولات ملیله کاری همراه با ضمانت کیفیت و اصالت کالا و با کمترین قیمت ممکن عرضه می شوند که در خرید عمده شامل تخفیفات ویژه نیز خواهید شد. سایت بازار تندیس به عنوان زیر مجموعه برند بازار مینا، فعالیت خود را با قدرت آغاز کرده و در این زمینه توانسته رضایت بالای مشتریان را کسب نماید.ملیله کاری، هنری بی نظیر و اصیل از ایران است.
بازار تندیس bazaretandis.ir
